Bina Otomasyonlarında KNX, DALI kontrol

KNX ve DALI, bina otomasyon ürünleri üreticileri tarafından standartları oluşturmak için kurulmuş çatı organizasyonlardır.

Genel olarak DALI aydınlatma ürünlerinin kontrolünü, KNX de aydınlatma dahil diğer elemanların da kontrolünü tek üniteden sağlamak için tasarlanmışlardır.

KNX sisteminin kullanılmasının en önemli nedeni  tüm verilerin BUS sistemi vasıtasıyla tek koablodan iletilebilmesi ve bubunda kablolama işçiliği ve maliyetlerini düşürmesidir.

Mean Well KNX Dali Gateway     (KDA-64)                                                          

Özellikler

• KNX Uyumlu arabirim

• Kolay kurulum ve konfigürasyon

• Akıllı bina otomasyonu için uygun maliyetli çözüm

• 64 adet Dali kontrol cihazı bağlanabilir

• Gömme Dali güç kaynağı

• 2*12 LCD ekran

• Anahtar üzerinden aydınlatma kontrolü

• Entegre web üzerinden aydınlatma kontrolü

• 16 adet Dali aydınlatma grup kontrolü

• 16 adet senaryo ayarı

• 3 yıl garanti

Meanwell KNX Dali Gateway ile akıllı bina uygulamalarınızda sistem konfigürasyonlarını daha basit ve daha kullanışlı hale getirilebilir, 64 Adet Dali cihazı bağlantısı ile kompleks ve karmaşık sistemleri tek bir noktadan kontrol edilebilir hale getirebilirsiniz.

KNX Kontrol, UYGULAMA YÖNTEMLERİ

Programlı Led driver lar

Mean Well programlı led driver yada programlanabilir led güç kaynakları olarak adlandırılan ürünler, farklı dimleme senaryolarına göre programlanabilir.

Bu ürünler enerji verildikten sonra çalışmaya başlar ve istenilen sürelerde istenen dim seviyesine düşerek, yüksek enerji tasarruf edilmesine olanak sağlar.

Özellikle park, bahçe, çevre ve cadde led aydınlatmalarında kullanılan led projektörler den elde edilecek tasarruf %50 lere yaklaşmaktadır.

Program basit bir yazılım ve kullanışlı bir ara yüze sahip olduğundan, kullanıcılar dimleme oranlarını ve sürelerini kendileri belirleyerek , led driverları programlayabilirler.

Mean well programlı led driver serileri  Sabit akım ve sabit voltaj olarak birçok farklı modelde mevcuttur.

Sabit akım programlı led sürücüler; ELG-75-36D2, ELG-100-C700D2, ELG-150-C1050D2 ve benzeri modeller

LED Aydınlatma Sistemlerinin Yıldırımdan Korunması

LED aydınlatma getirdiği birçok avantajla ülkemizde gün geçtikçe daha yaygın hale geliyor.  Ancak bu gelişmeye paralel olarak LED sistemlerin yıldırım ve aşırı gerilimden nedeni ile zarar görme  Bu noktada en çok LED aydınlatma sistemleri üreten üreticiler zor durumda kalıyor. Müşteriler ve son kullanıcılar arıza sorumlusu olarak üreticiyi görüyor ve ürün garantisini öne sürüyor. Ancak yıldırım ve şebeke kaynaklı ani aşırı gerilim darbeleri düşük gerilim seviyesiyle çalışan LED sistemleri çaresiz bırakıyor bu noktada üreticinin yapacağı tek doğru adım IEC 61643-11 Standartı kapsamında üretilmiş parafudr ürünleri ile sistemini korumak. Ufak bir ek maliyet oluşsa da bu mutlaka müşteriye anlatılması gereken bir durumdur. Kademeli koruma prensibi kapsamında Tip 1+2+3 parafudr koordinasyonu sağlandığında sistemler yıldırım ve ani aşırı gerilim darbelerinden zarar görmeyecektir.

LED aydınlatma sistemleri elektronik yapılarından ötürü aşırı gerilimlere karşı hassastır.

LED sistemlerde enerji hatları ve haberleşme hatları mutlaka koruma altına alınmalıdır. Direk tipi yol aydınlatma sistemlerinde direk altlarına Class 1+2, Direk üzeri sistemlere de tip 3 koordinasyonlu ürünler konulmalıdır. Bazı üreticiler Uzakdoğu pazarından sadece Tip 3 ürün getirip maliyeti düşürmek adına kullanmaktadırlar. Ancak sadece diyot sisteminden oluşan bu ürünler 5-10 kA‘in üzerinde gelebilecek darbede direk zarar görürler.

Gelebilecek bir yıldırım darbesi sıra olarak LED aydınlatma sisteminizi yakabilir.

LED Sürücülerin Korunması

Yıldırım darbesinin toprak özgül direnç farklılığından dolayı düştüğü 2 km uzakta bir alandan dahi LED sistemleri etkilediği birçok projede karşımıza çıkmaktadır. AG Parafudr sistemleri LED projelerinde sistemin ayrılmaz bir parçası olarak kalması gerekmektedir. Hatta üretilen her ürün LED Koruma modülü mutlaka içermelidir.

Mean Well led parfudr ( led surge protection) konusunda yeni ürünler geliştirmektedir.

Led surge protection pazarına hakim firmalar genelde Avrupa menşeli firmalar olup bunlar dan öne çıkan parafudur markaları:   littelfuse, citel, dehn, obo bettermann, legrand, abb, schneider, siemens dir.

Güç Faktörü Düzeltme veya PFC, görünen güç ile gerçek güç arasındaki oranı artırmaktır. PFCsi olmayan modellerde güç faktörü yaklaşık 0.4 ~ 0.6’dır.

PFCsi olan modellerde ise güç faktörü 0,95’in üzerine çıkabilir.

Hesaplama formülleri aşağıdaki gibidir:

Görünür Güç = Giriş Voltajı x Giriş Akımı (VA), Gerçek Güç = Giriş Voltajı x Giriş Akımı x Güç Faktörü (W).

Çevre dostu bakış açısıyla, elektrik santralinin elektrik sağlamak için görünür gücünden daha yüksek bir güç üretmesi gerekir. Elektriğin gerçek kullanımı, gerçek güçle tanımlanır. Güç faktörünün 0.5 olduğu varsayılırsa, santralin 1W gerçek güç kullanımını sağlamak için 2 WVA’dan fazla üretmesi gerekir. Aksine, güç faktörü 0.95 ise, santral 1 W’lık gerçek güç sağlamak için yalnızca 1.06VA’dan daha fazla üretmeye ihtiyaç duyar, PFC fonksiyonuna sahip olan cihazlar enerji tasarrufunda daha etkili olur.

Aktif PFC topolojileri tek aşamalı aktif PFC’ye ve iki aşamalı aktif PFC olarak ikiye ayrılabilir, farkları aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir:

DALI  özellikle led aydınlatma sektöründeki lider firmaların ürünlerinin ortak kullanımı için geliştirilmiş bir protokoldür.

DALI özellikli ürünlerin tamamını, bu protokol yardımıyla tek noktan kontrol etme imkanı dimleme, bazı hatları off yapma gibi fonksiyonların tek tuş ile yapılmasına imkan vermektedir.

DALI  Nedir? 

• ( Digital Addressable Lighting Interface )

• ( Dijital Adreslenebilir Aydınlatma Arabirimi )

• DALI kolayca genişlletilebilen, esnek ve kullanıcı dostu bir sistem sunar. Aynı kontrol hattı üstünde birden cok kontrol cihazıyla secilen “Multi-Master” yapısı, uygulamaya özgü aydınlatma çözümlerini hayata geçirmek icin kullanılır.

• DALI arabirim standard; Ayd›nlatma kontrol cihazları arasındaki dijital iletişim icin bir protokol tanımlar. DALI 64 adet control cihazının ayrı ayrı adreslenmesini ve istenilen bicimde 16 aydınlatma grubuna ve 16 aydınlatma senaryosuna bolunmesini sağlar. Bu birleştirilmiş standart, uyumluluğu garantiler ve aydınlatmanın gelecekte genişlletilmesine olanak sağlar.

• DALI veri yapısı ;

• DALI protokolü 64 adede kadar cihaz veya armatürün ayrı ayrı adreslenmesinin yanı sıra, durum bilgisi ve çeşlitli ayarlanabilir değişkenler (dim etme suresi, dim etme hızı ..vb) sağlayan 19 bitlik veriyi içerir.

Mean Well DALI led driverlar, sabit akım dali driver olarak 700mA,1050mA, 1400mA, 36V, 54V gibi akımlarda mevcut olup genel kullanılan dali sürücü modelleri;

Cadde  led projektör lerde Meanwell ELG-75-C700DA, ELG-100-C700DA, ELG-150-C1050DA  modelleri kullanılmakta olup, Led iç aydınlatma da kullanılan led armatür, led spot, led downlight, lineer armatür ( linear lighting), ray spot ( track light) gibi ürünlerde mean well  LCM-25DA, LCM,40DA ve LCM-60DA  modelleri önerilmektedir.

Sabit voltaj Led dali driver modeleri olarak led dış aydınlatmada  12V ve 24V DC uygulamaları için ELG-100-24DA, ELG-150-12DA led güç kaynakları modelleri önerilebilir.

Led Dimleme

Mean Well DAP-04  ( PWM Dali converter )           

Mean Well ürünlerinin birçok modelinde (B ile biten), ürünler 3 ayrı şekilde dim edilebilir. 0-10V yada 1-10V dim, Rezistant dim, PWM dim.

ELG-100-24B, ELG-150-12B gibi sabit akım güç kaynaklarında DAP-04 kullanılarak 80 adet güç kaynağı tek  noktadan dim edilebilmektedir.

Binalarda tasarruf amaçlı otomasyon sistemleri önem kazanmakta olduğundan Mean Well dahil birçok firma bu alanda yenilikçi ürünleri, sunmaya devam etmektedirler.

Mean Well KNX Dali gatway, ( KNX dali kontroler)

Led Dimleme

Ledler DC tarafından yada AC tarafından olmak üzere iki şekilde led dim yapılabilir.

Genel kullanım DC tarafından yapılan; 1-10V led dim, 0-10V led dim, DALI dim, PWW dim ve resistancs dim yöntemleridir.

Mağaza, dükkan, depo, fabrika led aydınlatmalarında kullanılan COB led, Powerled, şerit led, led çubuk, downlight, wallwasher, led projektör, etanj armatür, lineer armatür gibi iç ve dış led aydınlatm ürünlerinin çoklu olarak dim edilmesinde yukarıda belirtilen  led dimleme yöntemlerinden biri kullanılır.

KNX yada DALI kontrol ile yapılan bina led otomasyonlarında genel kullanım tek yerden kontrol sağlanmasıdır.

… Mean Well led güç kaynakları ( led driver), uygulamalara göre çeşitli modellerde üretilmiş olup;

Mağaza ve vitrin aydınlatmalarında  COB ray spot, power ledli ray spot , Track light,, downlight gibi uygulamaların dim yapılması için MeanWell led sürücülerden sabit akımlı Dali dim isteniyorsa LCM-25DA, LCM40DA, LCM-60DA seçilmelidir.

Eğer 1-10V dim yapılacak ise sabit akım güç kaynaklarından  LPF-25D-12, ELG-75-12B yada ELG-200-24B gibi dimli led sürücüler kullanılmalıdır.

Cadde, fabrika ve depo aydınlatma armatürleri nin dim yapılması için led projektör de kullanılacak ise led driver ın uygulamaya göre 700mA, 1050mA gibi sabit akım 1-10V dim için: ELG-75-C700B, ELG-100-C1050B, ELG-150-C1400B  modellerinden biri, Eğer Dali dimleme yapılacak ise ELG-100-C700DA modeli benzeri bir ürün seçilmelidir.

1-DC Dim , dc dimmer            

Led çubuk, led bar gibi lineer armatürlerde ve Silikonlu şerit led uygulamalarında aşağıdaki şekilde  led dim yapılabilmektedir.

Bu tür uygulamalarda Mean Well  sabit akım 12V, 24V led güç kaynaklarının dimli serileri olan LPF-60D-12, ELG-100-24B, ELG-150-12B gibi modeller kullanılmalıdır. Dim li Meanwell led driver lar 15W ile 600W arasında oldukça farklı led sürücü modellerine sahiptir.

Çoklu Dim ;

Mean Well Dali , PWM   çevirici (DAP-04) kullanarak 80 adet güç kaynağının tek yerden dim edilme imkanı vardır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli konunun Led güç kaynaklarının kabaca aynı güçlerde olması ve kablo uzunluklarının birbirine yakın olmasıdır.

0-10v yada 1-10v led dimlemede , led dimmer ile led güç kaynakları uyumlu olmalıdır. Aksi durumda on-off ve dimlemede istennlere ulaşılamaz.

1-10V led dimleme, için kullanılabilecek led dimmer modelleri için bu linki tıklayın

2- AC Tarafından Dimleme – Triyak Dimmer

 **Sadece  sabit akım  (350mA, 700mA) uygulamalarında kullanılır.

 *   12V, 24V  gibi sabit voltaj ürünler de bu model kullanılmaz.

Mean well led driver modelleri ile  220 tarafından triac dim yapılabilecek modeller : PCD-16-350B, PCD-25-700B, PCD-40-500B, PCD-60-150B, PCD-60-1400B

Triyak dimmer lerinde led sürücüler ile uyumlu modeller olması gerekmektedir. Mean well PCD serileri ile uymlu triac dimmer listesi ;                

Mean Well’in çoklu çıkış güç kaynakları üzerinde bazı minimum yük gereksinimleri vardır. Yüke bağlamadan önce lütfen datasheeti okuyun.

Güç kaynağının sağlıklı çalışması için, minimum yük değerlerinin her çıkış kanalı için sağlanmış olması gerekmektedir.Aksi halde cihaz çıkış voltajı sabit olmadığı veya tolerans aralığı dışında olacağından istenilen akım ve voltaj değerlerini sağlamayacak, üzerinde bulunan ledin sürekli yanıp sönmesi (flash) şeklinde uyarı verecektir. Lütfen aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi “Current range(Akım aralığı)” e bakınız:

Kanal 1, 2A minimum yük gerektirir; kanal 2, 0.5A gerektirir; Kanal 3, 0.1A gerektirir; Kanal 4’ün minimum yüke ihtiyacı yoktur.